Wellicht herinnert u zich nog nieuwsfeiten van de protesten bij de deuren van de derde ministersconferentie van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) die in 1999 in Seattle, Washington, plaatsvond. Soortgelijke demonstraties tegen de WTO vonden ook plaats in Italië, Spanje, Canada en Zwitserland. Wat is de WTO en waarom verzetten zoveel mensen zich ertegen? Het volgende artikel gaat in op deze vragen en zorgen over 's werelds enige internationale organisatie die zich bezighoudt met de wereldwijde handelsregels.

Wat is de WTO?

De WTO is ontstaan ​​uit de Algemene Overeenkomst betreffende Tarieven en Handel (GATT), die werd opgericht in 1947. Een reeks handelsbesprekingen, GATT-rondes begonnen aan het einde van de Tweede Wereldoorlog en waren gericht op het verlagen van de tarieven voor de facilitering van de wereldhandel in goederen. De reden voor de GATT was gebaseerd op de clausule Most Favoured Nation (MFN), die, wanneer hij door een ander land wordt toegewezen, de geselecteerde landen bevoorrechte handelsrechten geeft. Als zodanig wilde GATT helpen, alle landen kregen een MFN-achtige status zodat geen enkel land een handelsvoordeel zou hebben ten opzichte van anderen.

De WTO verving de GATT in 1995 als het mondiale handelsorgaan van de wereld en de huidige reeks bestuursregels vloeit voort uit de GATT-onderhandelingen in het kader van de Uruguay-ronde, die gedurende de periode 1986-1994 hebben plaatsgevonden. De handelsregelingen van de GATT die tussen 1947 en 1994 zijn ingesteld (en met name die welke zijn overeengekomen tijdens de Uruguay-ronde) blijven de belangrijkste regel voor de multilaterale handel in goederen. Specifieke sectoren zoals de landbouw zijn aangepakt, evenals kwesties die betrekking hebben op antidumping.

De Uruguay-ronde heeft ook de basis gelegd voor het reguleren van de handel in diensten. De Algemene Overeenkomst inzake de handel in diensten (GATS) is de leidraad voor de multilaterale handel in diensten. Intellectuele eigendomsrechten werden ook behandeld bij het opstellen van voorschriften ter bescherming van de handel en de investering van ideeën, concepten, ontwerpen, octrooien, enzovoort.

Het doel van de WTO is ervoor te zorgen dat de wereldhandel soepel, vrij en voorspelbaar van start gaat. De WTO creëert en belichaamt de wettelijke basisregels voor wereldwijde handel tussen lidstaten en biedt daarmee een systeem voor internationale handel. De WTO streeft naar economische vrede en stabiliteit in de wereld via een multilateraal systeem gebaseerd op instemmende lidstaten (momenteel zijn er iets meer dan 140 leden) die de WTO-regels ook in hun afzonderlijke landen hebben geratificeerd. Dit betekent dat WTO-regels onderdeel worden van het nationale rechtssysteem van een land. De regels zijn daarom van toepassing op lokale bedrijven en staatsburgers die actief zijn in de internationale arena. Als een bedrijf besluit te investeren in een ander land, bijvoorbeeld door een kantoor in dat land op te zetten, bepalen de regels van de WTO (en dus de lokale wetten van een land) hoe dat kan.Theoretisch gezien, als een land lid is van de WTO, kan zijn lokale wetgeving niet in tegenspraak zijn met WTO-regels en -voorschriften, die momenteel ongeveer 97% van alle wereldhandel besturen.

Hoe het functioneert

Het huidige hoofd van de Wereldhandelsorganisatie is Roberto Azevêdo; besluiten worden echter bij consensus genomen, hoewel een meerderheidsstem ook kan beslissen (dit is zeer zeldzaam). Gevestigd in Genève, Zwitserland, neemt het Ministerieel Comité, dat minstens om de twee jaar vergaderingen houdt, de belangrijkste beslissingen. Er is ook een algemene raad, een goederenraad, dienstenraad en een Raad voor intellectuele eigendomsrechten, die allemaal rapporteren aan de Algemene Raad. Ten slotte zijn er veel werkgroepen en commissies.

Als er een handelsgeschil ontstaat, werkt de WTO aan een oplossing. Als een land bijvoorbeeld een handelsbelemmering opricht in de vorm van een douanerechten tegen een bepaald land of een bepaald goed, kan de WTO handelssancties uitvaardigen tegen het overtredende land. De WTO zal ook werken aan een oplossing van het conflict door middel van onderhandelingen.

Gratis handel tegen welke prijs?

De anti-WTO-protesten die we wereldwijd hebben gezien, zijn een reactie op de gevolgen van het opzetten van een multilateraal handelssysteem. Volgens critici zijn de naweeën van het WTO-beleid ondemocratisch vanwege het gebrek aan transparantie tijdens de onderhandelingen. Tegenstanders argumenteren ook dat, aangezien de WTO functioneert als een mondiale autoriteit over handel en het recht behoudt om het binnenlandse handelsbeleid van een land te herzien, de nationale soevereiniteit in het gedrang komt. Regelingen die een land eventueel wil instellen om zijn industrie, werknemers of omgeving te beschermen, kunnen bijvoorbeeld worden beschouwd als belemmeringen voor het streven van de WTO om de vrije handel te vergemakkelijken. Een land moet mogelijk zijn eigen belangen opofferen om te voorkomen dat de WTO-overeenkomsten worden geschonden. Zo wordt een land beperkt in zijn keuzes. Bovendien kunnen brutale regimes die schadelijk zijn voor hun eigen land onbedoeld verborgen steun ontvangen van buitenlandse regeringen die, in naam van de vrije handel, zaken blijven doen met deze regimes. Ongunstige regeringen die voor grote ondernemingen zijn, blijven daarom aan de macht ten koste van een representatieve regering.

Een spraakmakende WTO-controverse heeft te maken met intellectuele eigendomsrechten en de plicht van een overheid tegenover haar burgers versus een mondiale autoriteit. Een bekend voorbeeld zijn HIV / AIDS-behandelingen en de kosten van gepatenteerde geneesmiddelen. Arme, zeer behoeftige landen, zoals die in Zuid-Amerika en Afrika ten zuiden van de Sahara, kunnen eenvoudigweg niet betalen om deze gepatenteerde geneesmiddelen te kopen. Als ze dezelfde medicijnen zouden kopen of produceren onder een betaalbaar generiek label dat duizenden levens zou redden, zouden deze landen, als leden van de WTO, in strijd zijn met TRIPS-overeenkomsten (intellectueel eigendomsrecht) en onderworpen zijn aan mogelijke handelssancties .

De bottom line

Vrije handel bevordert investeringen in andere landen, die kunnen helpen de economie en uiteindelijk de levensstandaard van alle betrokken landen te stimuleren. Aangezien de meeste investeringen van ontwikkelde en economisch krachtige naar de zich ontwikkelende en minder invloedrijke economieën leiden, is er echter een tendens voor het systeem om de belegger een voordeel te geven.Regels die het beleggingsproces vergemakkelijken, zijn in het belang van de belegger omdat deze regels buitenlandse investeerders helpen om een ​​voorsprong te behouden ten opzichte van lokale concurrentie. In 2017, omdat verschillende landen, waaronder de Verenigde Staten, hun protectionistische houding tegenover handel versterken, blijft de toekomst van de Wereldhandelsorganisatie echter complex en onduidelijk.