De ministers van de Europese Unie (EU) werken er hard aan om te voorkomen dat het huidige geschil in Oost-Oekraïne de gasvoorziening van de EU opnieuw onderbreekt. Storingen in de gasvoorziening van Rusland naar de EU zijn niets nieuws. Gazprom, de Russische monopolistische gasexporteur, verbrak de gasvoorziening in 2006 en 2009 halverwege de winter, daarbij verwijzend naar de niet-betaling door Oekraïne bij beide gelegenheden. Landen in Zuidoost-Europa bleven hierdoor een aantal weken niet beschikbaar. Rusland verbrak in juni 2014 de leveringen aan Oekraïne, maar deze werden in oktober hersteld, toen een tijdelijke overeenkomst tussen de Europese Commissie toestond dat het gasaanbod voor het winterseizoen zou worden hervat, aldus Bloomberg. (Voor meer informatie over het huidige conflict in Oekraïne, zie artikel: Waarom is Oekraïne in oorlog? Een Russische rivaliteit met het westen.)

De huidige overeenkomst die de levering van gas vanuit Rusland regelt, verstrijkt aan het einde van maart 2015 en een tijdelijke overeenkomst tussen de Europese Commissie moet eventuele verstoringen gedurende de resterende weken van de overeenkomst voorkomen, maar de Europese De Commissie zal vóór eind maart nog een vergadering houden om een ​​"verder pakket over de levering" te bespreken, aldus EurActiv. com. Bloomberg meldt dat gasinventarissen in de 28 lidstaten van de Europese Unie 35 zijn. 2% vol, het laagste niveau voor deze tijd van het jaar sinds 2009, volgens Gas Infrastructure Europe, een lobbygroep in Brussel. Een nieuwe overeenkomst om gasinventarissen aan te vullen, zal bijzonder belangrijk zijn, aangezien Europa ingaat op het seizoen voor het bijtanken van aardgas, dat gewoonlijk loopt van april tot oktober, aldus Bloomberg. (Om meer te weten te komen over het belang van gas als grondstof, zie: Grondstoffen: Aardgas .)

Deze besprekingen kunnen moeilijk zijn, omdat de EU zich herpositioneert om minder afhankelijk te worden van Russische aardgasvoorraden en Rusland zijn markt wil diversifiëren van de EU naar Azië.

EU-gasonafhankelijkheid

Deutsche Welle (DW), een Duitse nieuwsdienst, hield eind februari 2015 een verhaal getiteld: "De EU streeft naar energie-autonomie te midden van gasgeschillen in Moskou en Kiev. "De vicevoorzitter van de Europese Commissie voor energieaangelegenheden, Maros Sefcovic, sprak van een" zeer diepe energietransitie ", met maatregelen om de gasinfrastructuur in de EU te verbeteren, zodat landen hun voorraden over de grenzen heen kunnen verdelen, gereguleerde prijzen kunnen beëindigen, het aantal vloeibaar gemaakte natuurlijke gasterminals en verbeteren van informatie-uitwisseling tussen bedrijven en lidstaten over onderhandelingen met grote leveranciers zoals Rusland, volgens DW. Het artikel citeert de leider van de liberale ALDE-fractie van het EU-parlement, Guy Verhofstadt, als volgt: "Onze afhankelijkheid van externe energiebronnen heeft ons vermogen om een ​​onafhankelijk buitenlands beleid te voeren beïnvloed."

Diversificatie-ideeën van de Europese Commissie zijn niet geheel nieuw. Soortgelijke roep om onafhankelijkheid van Rusland volgde de bevoorradingsonderbrekingen in 2006 en 2009. De EU zette zijn plannen voort import meer vloeibaar aardgas (LNG) van leveranciers zoals Qatar en besteedde aanzienlijke middelen aan het in gebruik nemen van LNG-hervergassing en importterminals Hogere gasprijzen op Aziatische markten verhinderden de bevoorrading om naar Europa te gaan op hetzelfde moment dat lage prijzen voor kolen (met name uit de VS) hebben ertoe geleid dat steenkoolvoorraden naar de Europese markt zijn verzonden, waardoor de EU-vraag naar aardgas en de gestegen gasprijzen nog verder zijn gedaald. lagere transportkosten, voldoende om aan de behoeften van de EU te voldoen, en het idee van een zinvolle diversificatie van het aanbod dat de hoeveelheid gas die uit Rusland werd gekocht, verminderde, kwam te vervallen (om meer te weten te komen over de Russische markt). omzet, zie artikel: Hoe Rusland zijn geld verdient - en waarom het niet meer doet.)

EU antitrustpak

De EU is niet de enige partij die op zoek is naar diversificatie. Rusland is ook geïnteresseerd in het verminderen van zijn afhankelijkheid van de EU als koper en het vergroten van zijn marktaandeel in Azië als gevolg van westerse sancties tegen Rusland als gevolg van het geschil met Oekraïne. Het is belangrijk op te merken dat er momenteel geen specifieke sancties zijn gericht tegen Gazprom's aardgasleveringsbedrijf, juist omdat de EU vreest dat verstoringen van de gasvoorziening in de winter. (Voor meer informatie over de sancties tegen Rusland, zie artikel: Hoe sancties tegen de VS en de Europese Unie van invloed zijn op Rusland .)

Volgens de bedrijfsresultaten is de EU goed voor meer dan 60% van de totale omzet van Gazprom. financiële IFRS-rekeningen over de eerste negen maanden van 2014, en Gazprom wil dit bedrag graag verlagen tot ruim onder de helft. Dit doel wordt des te belangrijker naarmate de EU na een onderzoek van twee jaar haar antitrustzaak tegen Gazprom begint. Volgens de FT, "De zaak concentreert zich op Oost-Europa, waar veel landen Gazprom ervan beschuldigen van te hoge prijzen. Volgens hen misbruikt het bedrijf zijn macht als de belangrijkste of enige gasleverancier om landen te belasten met zeer uiteenlopende prijzen dan die van hun buren - soms om politieke redenen. Gazprom ontkent misbruik van zijn marktdominantie. "

De timing van de antitrustzaak is bijzonder ongelukkig voor de betrekkingen tussen de EU en Rusland, gezien de achtergrond van het geschil in Oekraïne en de westerse sancties tegen Rusland. Rusland beschouwt de sonde als politiek gemotiveerd, terwijl de EU het als een commercieel geschil en een toetsing van de EU-wetgeving in de nieuwe oostelijke staten beschouwt. Als de zaak tegen Gazprom verloopt, kan het bedrijf hoge boetes en regels krijgen die zijn handelspraktijken in de EU zullen veranderen. Een dergelijk besluit zal het bedrijf waarschijnlijk nog dieper in de Aziatische markten duwen, waardoor de gasvoorziening naar de EU afneemt en de energieonzekerheid toeneemt.

Zuidelijke stroompijpleiding gesloopt

In december 2014 werd het South Stream-gaspijplijnproject om gas te leveren aan Zuidoost-Europa gesloopt in weer een ander teken van de verslechtering van Ruslands energiesamenwerking met de EU.Het onderstaande schema is verkrijgbaar bij Gazprom en laat zien hoe het project eruit zou hebben gezien als het voltooid was.

Bron: Gazprom

Dit project was bedoeld om het transportrisico te verminderen dat gepaard gaat met het transport van gas naar de EU door het omzeilen van Oekraïne, net zoals Gazprom's noordelijke gaspijpleiding (Nordstream) naar Duitsland heeft gedaan. Maar een verslechterende politieke situatie betekent dat de EU niet langer alleen focust op transportrisico's en zich ook richt op het aanbodrisico. Om het bevoorradingsrisico te beperken, streeft de EU ernaar het volume van de voorraden uit Rusland te verminderen.

In een Bloomberg-artikel zegt Fyodor Lukyanov, hoofd van de Raad voor het buitenlands en defensiebeleid in Moskou: "Europa heeft Rusland al een aantal jaren niet gezien als een bron van energiezekerheid, maar als een bron van energie] risico. Toen het conflict met Oekraïne begon, werd het duidelijk dat het bouwen van deze of een andere nieuwe pijpleiding naar Europa onmogelijk was. "

In plaats daarvan heeft Gazprom besloten om de pijplijn naar Turkije te bouwen, zoals de kaart hieronder laat zien. Turkije is geen EU-lid en neemt al Russisch gas via de Bluestream-pijplijn. Deze nieuwe ontwerpoptie voor "Turkse stroom" stelt Gazprom in staat zijn gezicht te redden en een deel van zijn verzonken kosten te redden door de levering aan Turkije te vergroten en de mogelijkheid open te laten om via Griekenland de voorraden aan de EU te vergroten als de relaties verbeteren. In feite zegt EurActiv dat een ambtenaar van de Europese Commissie op 5 maart ^{heeft bevestigd dat Gazprom de Trans-Adriatische pijpleiding (TAP) kan gebruiken om gas naar Griekenland te brengen.} Bron: Gazprom

De sloop van het South Stream-project is niettemin een grote slag voor Rusland. Het project was bedoeld om 63 miljard kubieke meter per jaar (bcm / y) gas aan de EU te leveren. De initiële capaciteit van TAP zal ongeveer 10 bcm / jaar zijn, met de optie om de capaciteit uit te breiden tot 20 bcm / jaar, volgens EurActiv. Dit is maar een klein deel van wat South Stream zou zijn geweest. TAP is slechts een derde van het bedrag, zelfs met de grotere optionele ontwerpcapaciteit.

De bottom line

Beide partijen in het geschil tussen Rusland en de EU komen uit als verliezers. De EU is het zat met de constante dreiging van onderbrekingen in het aanbod vanuit het oosten en Gazprom maakt zich zorgen over het feit dat het te veel afhankelijk is van de EU als een bron van inkomsten. Het resultaat zou kunnen zijn dat beide partijen de samenwerking verminderen, waardoor de risico's voor de energievoorziening van de EU op de lange termijn daadwerkelijk kunnen toenemen en de financiële draagkracht van Gazprom negatief wordt beïnvloed. Er lijken nog meer geschillen te ontstaan ​​en het antitrustpak van de EU is waarschijnlijk het volgende hoofdstuk in het verhaal, waardoor een nieuwe leveringsovereenkomst die moet worden uitgevoerd in april 2015 steeds complexer wordt.